البته درباره ازدواج حضرت مهدى(عج) دو نظریه وجود دارد و هر کدام شواهدى دارند. بر اساس قواعد کلى، مى توان گفت : آن حضرت ازدواج نکرده و اشکالى هم نخواهد داشت ؛ زیرا آن حضرت هر چیزى را که با غیبت منافات داشته باشد، انجام نمى دهد ؛ زیرا ازدواج با غیبت منافات داشته و مستلزم آشکار شدن وضعیت امام(عج) خواهد بود ؛ ازدواج با وجود غایب بودن آن حضرت (با توجه به نظر مخفى شدن بدن او از دیده ها)، امکان ندارد و اگر بخواهد ظاهر شود و ازدواج کند، این همان محذورى است که باید از آن دورى کند... اگر نظر دیگران (پنهان بودن عنوان و شخصیّت امام)، را مورد توجه قرار دهیم، باز مى گوییم که ازدواج آن حضرت با شخصیت واقعى خود، امکان ندارد و منافى با اصل «غیبت» است محمد صدر، تاریخ غیبت کبرى، ص 80 و 81. . از طرف دیگر، هیچ دلیل روشن و قطعى، بر وجود زن و فرزند براى آن حضرت نیست ؛ چون مسئله غیبت، مهم تر از ازدواج است و مى تواند براى مصلحت بالاتر، مسئله مهم (ازدواج) را ترک کند و اهم را انجام دهد و عمل به سنت پیامبر«ص» مى تواند بعد از ظهور و قیام انجام گیرد و ایشان تشکیل خانواده دهد و بنابر قولى احتمال دارد، ایشان در زمان غیبت صغرى ازدواج کرده باشد ؛ اما با آغاز غیبت کبرى به دلیل مصالح مهم تر ازدواج را ترک کرده باشد.
بعضى از شواهد، دالّ بر وجود همسر و فرزند براى او است ؛ از جمله :
الف. قواعد کلى
احکام کلى شریعت محمدى«ص» ایجاب مى کند که حضرت بقیة اللَّه(عج) نیز مانند دیگر پیشوایان معصوم تشکیل خانواده داده و از سنت جدّ بزرگوارش حضرت محمد«ص» پیروى کند. محدّث نورى مى گوید : «چگونه ترک خواهد نمود چنین سنت عظیمه جدّ بزرگوار خود را، با آن همه ترغیب و تحریضى که در فعل آن و تهدید و تخویف که در ترک آن شده است! سزاوارترین امت در اخذ به سنت پیامبر«ص»، امام هر عصر است و تاکنون کسى ترک آن را از خصایص آن جناب نشمرده است» نجم الثاقب، ص 224..
ب. روایات
در کتاب الغیبة، از مفضّل بن عمر از صادق«ع» نقل شده است : «لا یَطّلع على موضعه احَدٌ مِن وُلدِه و لا غیره»؛ ؛ الغیبة، ص 102. ؛ «بر مکان ایشان هیچ کس، حتى فرزندى از فرزندانش اطلاع ندارد».
سید بن طاووس در جمال الاسبوع مى گوید : «روایتى با سندهاى متصل یافتم که حضرت ولى عصر(عج) را اولاد بسیارى هست که در شهرهاى کرانه دریا حاکم و والى هستند و درنیکى و بزرگوارى، در رأس نیکان روزگار و در قله صفات ابرار و اخیار هستند» جمال الاسبوع، ص 512..
ابوبصیر از امام صادق«ع» نقل مى کند: «گویا مى بینم که قائم ما با خانواده اش در مسجد سهله اقامت گزیده است. ابوبصیر مى گوید : گفتم : فدایت شوم! قائم همیشه در آن مسجد است؟ فرمود : آرى» اثبات الهداة، ج 3، ص 583، ح 776..
البته با بررسى هاى سندى و دلایل این روایات، به طور قطع نمى توان وجود فرزند را براى آن حضرت اثبات کرد براى مطالعه درباره این روایات ر.ک : حبیب اللَّه ظاهرى، ص 495 و 496..
ابن طاووس دعاى امام رضا«ع» را در مورد حضرت مهدى(عج) چنین نقل کرده است : «اللهم صلّ على ولاة عهده و الائمّة من ولده»؛ جمال الاسبوع، ص 51..
همچنین از آن حضرت نقل شده که دعا مى فرمود : «اللهم اعطه فى نفسِه و اهله و ولده و ذُرّیته و امته و جمیع رعیّته ما تقرّبه عینه و تُسِرُّ به نفسه»؛ بحار الانوار، ج 95، ص 232..
در بخشى از صلواتى که از ناحیه مقدسه صادر شده، آمده است : «و صلّ على ولیّک و ولات عهده و الأئمّة من ولده و مُدّ فى اَعمارهم و زد فى آجالِهم»؛ کتاب الغیبة، ص 107 ؛ بحار الانوار، ج 52، ص 22..
این ادعیه به صورت کلى وجود زن و فرزند را براى آن حضرت مطرح مى کنند ؛ اما درباره همین ادعیه و الفاظ آنها نیز بین علما اختلاف نظر هست ؛ براى مثال برخى دعاى امام رضا«ع» «اللهم صلى على ولاه عهده و الائمّة من ولده»؛ را چنین نقل کرده اند : «اللهم صل على ولاة عهده و الائمّة من بعده»؛.
روایت انبارى، گویاى این مطلب است که آن حضرت فرزندانى دارد ؛ بدین ترتیب :
1. طاهر فرمان رواى یکى از جزایر (واقع در دریاى مدیترانه)، به نام زاهره ؛
2. قاسم فرمان رواى جزیره رائقه ؛
3. ابراهیم، حاکم شهر صافیه ؛
4. عبد الرحمان حاکم شهر طلوم ؛
5. هاشم حاکم شهر عناطیس ؛
داستان این شهر در بعضى از منابع ذکر شده است ؛ ر.ک : نجم الثاقب، ص 220-222 ؛ بحار الانوار، ج 53، ص 213-221. ولى بى شباهت به افسانه نیست و مدرک معتبرى هم ندارد ر.ک : ابراهیم امینى، دادگستر جهان، ص 201 و 202..
بر اساس روایتى : «هر امام باید فرزند داشته باشد، به جز حضرت مهدى(عج) که فرزند ندارد» کتاب الغیبة، ص 134.. در این صورت، عدم ازدواج آن حضرت، مخالف سنت پیامبر«ص» نیست ؛ زیرا آن امام همام زندگى عادى و طبیعى مثل دیگران ندارد و پنهان زیستى ایشان نیز بر اساس دستور و مصلحت خداوندى است. افراد دیگرى نیز - همچون خضر و عیسى«ع» - با اینکه زنده اند، ازدواج نکرده و تشکیل خانواده نداده اند.
بعضى از شواهد، دالّ بر وجود همسر و فرزند براى او است ؛ از جمله :
الف. قواعد کلى
احکام کلى شریعت محمدى«ص» ایجاب مى کند که حضرت بقیة اللَّه(عج) نیز مانند دیگر پیشوایان معصوم تشکیل خانواده داده و از سنت جدّ بزرگوارش حضرت محمد«ص» پیروى کند. محدّث نورى مى گوید : «چگونه ترک خواهد نمود چنین سنت عظیمه جدّ بزرگوار خود را، با آن همه ترغیب و تحریضى که در فعل آن و تهدید و تخویف که در ترک آن شده است! سزاوارترین امت در اخذ به سنت پیامبر«ص»، امام هر عصر است و تاکنون کسى ترک آن را از خصایص آن جناب نشمرده است» نجم الثاقب، ص 224..
ب. روایات
در کتاب الغیبة، از مفضّل بن عمر از صادق«ع» نقل شده است : «لا یَطّلع على موضعه احَدٌ مِن وُلدِه و لا غیره»؛ ؛ الغیبة، ص 102. ؛ «بر مکان ایشان هیچ کس، حتى فرزندى از فرزندانش اطلاع ندارد».
سید بن طاووس در جمال الاسبوع مى گوید : «روایتى با سندهاى متصل یافتم که حضرت ولى عصر(عج) را اولاد بسیارى هست که در شهرهاى کرانه دریا حاکم و والى هستند و درنیکى و بزرگوارى، در رأس نیکان روزگار و در قله صفات ابرار و اخیار هستند» جمال الاسبوع، ص 512..
ابوبصیر از امام صادق«ع» نقل مى کند: «گویا مى بینم که قائم ما با خانواده اش در مسجد سهله اقامت گزیده است. ابوبصیر مى گوید : گفتم : فدایت شوم! قائم همیشه در آن مسجد است؟ فرمود : آرى» اثبات الهداة، ج 3، ص 583، ح 776..
البته با بررسى هاى سندى و دلایل این روایات، به طور قطع نمى توان وجود فرزند را براى آن حضرت اثبات کرد براى مطالعه درباره این روایات ر.ک : حبیب اللَّه ظاهرى، ص 495 و 496..
دو. دعاها
ابن طاووس دعاى امام رضا«ع» را در مورد حضرت مهدى(عج) چنین نقل کرده است : «اللهم صلّ على ولاة عهده و الائمّة من ولده»؛ جمال الاسبوع، ص 51..
همچنین از آن حضرت نقل شده که دعا مى فرمود : «اللهم اعطه فى نفسِه و اهله و ولده و ذُرّیته و امته و جمیع رعیّته ما تقرّبه عینه و تُسِرُّ به نفسه»؛ بحار الانوار، ج 95، ص 232..
در بخشى از صلواتى که از ناحیه مقدسه صادر شده، آمده است : «و صلّ على ولیّک و ولات عهده و الأئمّة من ولده و مُدّ فى اَعمارهم و زد فى آجالِهم»؛ کتاب الغیبة، ص 107 ؛ بحار الانوار، ج 52، ص 22..
این ادعیه به صورت کلى وجود زن و فرزند را براى آن حضرت مطرح مى کنند ؛ اما درباره همین ادعیه و الفاظ آنها نیز بین علما اختلاف نظر هست ؛ براى مثال برخى دعاى امام رضا«ع» «اللهم صلى على ولاه عهده و الائمّة من ولده»؛ را چنین نقل کرده اند : «اللهم صل على ولاة عهده و الائمّة من بعده»؛.
سه. اسامى فرزندان امام
روایت انبارى، گویاى این مطلب است که آن حضرت فرزندانى دارد ؛ بدین ترتیب :
1. طاهر فرمان رواى یکى از جزایر (واقع در دریاى مدیترانه)، به نام زاهره ؛
2. قاسم فرمان رواى جزیره رائقه ؛
3. ابراهیم، حاکم شهر صافیه ؛
4. عبد الرحمان حاکم شهر طلوم ؛
5. هاشم حاکم شهر عناطیس ؛
داستان این شهر در بعضى از منابع ذکر شده است ؛ ر.ک : نجم الثاقب، ص 220-222 ؛ بحار الانوار، ج 53، ص 213-221. ولى بى شباهت به افسانه نیست و مدرک معتبرى هم ندارد ر.ک : ابراهیم امینى، دادگستر جهان، ص 201 و 202..
بر اساس روایتى : «هر امام باید فرزند داشته باشد، به جز حضرت مهدى(عج) که فرزند ندارد» کتاب الغیبة، ص 134.. در این صورت، عدم ازدواج آن حضرت، مخالف سنت پیامبر«ص» نیست ؛ زیرا آن امام همام زندگى عادى و طبیعى مثل دیگران ندارد و پنهان زیستى ایشان نیز بر اساس دستور و مصلحت خداوندى است. افراد دیگرى نیز - همچون خضر و عیسى«ع» - با اینکه زنده اند، ازدواج نکرده و تشکیل خانواده نداده اند.
نظرات