آیا حضرت زینب پس از بازگشت در اربعین به کربلا به مدینه رفت؟ یا به دمشق باز گشت؟

با سلام. ایشان پس از زیارت قبر امام حسین علیه‌السلام (در اربعین) به همراه دیگر بازماندگان واقعه کربلا به مدینه بازگشتند.
هنگامی که امام سجّادـ ع ـ همراه زنان اهل‌بیت ـ ع ـ به نزدیکی مدینه رسید، دستور داد کاروان توقف کند؛ به بَشیر‌بن‌جَذْلَم[1] که بهره‌ای ازشاعری داشت، فرمود: با سرودن شعری، اهل مدینه را از آمدن ما آگاه ساز؛ بشیر به مدینه رفت و با صدای بلند این شعر را خواند:
یَا اَهْلَ یَثْرِب لا مُقَامَ لکُم بِها قُتِلَ الْحُسینُ فَأدْمُعِی مِدْرَار[2]
اَلْجِسمُ مِنهُ بِکربَلاء مُضَرَّجٌ وَ الرَّأسُ مِنه عَلَی الْقَنَاةِ یُدَار[3]
آنگاه به مردم مدینه اعلام کرد که امام سجّاد ـ ع ـ همراه زنان اهل‌بیت ـ ع ـ به نزدیکی مدینه رسیده است. در این هنگام بود که مردم مدینه یک‌پارچه به سوی کاروان امام روی آوردند، در حالی که زنان به سر و صورت خود می‌زدند و ناله و شیون می‌کردند. جمعیّت به حدّی بود که بشیر نمی‌توانست خود را به آن حضرت برساند.
آنگاه امام سجّاد ـ ع ـ ضمن سخنانی، شرح مصائب کربلا را به اطلاع مردم رساند و مدینه در سوگ امام حسین ـ ع ـ و یارانش عزادار و ماتم‌زده گشت. سپس امام سجاد ـ ع ـ بر خانه‌های شهیدان کربلا عبور کرد و چون آنها را خالی و بی صاحب دید، نتوانست جلوی احساسات خود را بگیرد و اشک از دیدگانش سرازیر گشت.[4]

[1] ـ بشیر بن‌جذلم [که در بعضی نسخه‌ها بشیر‌ بن‌جذیم نقل شده است] از اصحاب امام علی بن‌الحسین ـ ع ـ است که بعد از حادثة عاشورا به همراه آن حضرت به مدینه رفت و سبب همراهی او با اهل‌بیت امام حسین ـ ع ـ معلوم نیست. او اولین کسی است که وارد مدینه شد و خبر قتل امام حسین ـ ع ـ را به مردم داد. (سید‌ابن‌طاووس، اَلْمَلْهُوف علی قَتْلَی‌الطُّفُوف، ص227-226؛ جواد شبّر، ادب‌الطَّف، ج1‌، ص65ـ64).
[2] - ای اهل مدینه! دیگر شما را مجال اقامت در آن نمانده، حسین کشته شده، اکنون اشک چشمانم در سوگ او روان است.
[3] - جسم او در کربلا به خون غلتیده و سرش بالای نیزه گردانده می‌شود.
[4] - سیدبن‌طاووس، اَلْمَلْهُوف عَلیٰ قَتْلَی الطُّفُوف، ص230ـ 227.