چه عواملی در محتوای یک حدیث یا روایت،علیرغم سند بدون اشکال،کارشناس بررسی کننده حدیث را از جهت مجعول بودن حدیث،به علم میرساند؟

علم به مجعول بودن حدیث بسیار مشکل است چون ممکن است بنا به مصلحتی از جمله تقیه امام بر خلاف میل خود صحبت کند به همین جهت می توان گفت عوامل ذیل می تواند موجب شود که ما علم پیدا کنیم به این که یا خبر از امام صادر نشده و جعلی است و یا مقصود واقعی امام نبوده :الف : مخالفت مضمون خبر با صریح قرآنی که در معنای آن اختلاف نباشد . ب: مخالفت با سنت قطعی و دیگر روایات پیامبر و ائمه معصومین .
ج: مخالفت با آرای عقلا در مواردی که حکم عقل را همه عقلا پذیرفته و احتمال خلاف نمی رود .
در مجموع مخالفت متن خبر با ضرورت اسلام مذهب و ضروریات عقلی می تواند موجب علم به جعل خبر شود .