چگونه متوجه شویم وقتی به کسی(زن یا مرد) نگاه میکنیم به قصد لذت است تا خود را از آن نگاه باز داریم؟

هرکس خودش بهتر از دیگران تشخیص می دهد که نگاهش حرام است یا حلال .ومعلوم است که وقتی انسان با نگاه به دیگران شهوت جنسی او تحریک می شود و نگاه را به این خاطر ادامه می دهد نگاه حرام است واما در زمانی که بدون غرض خاصی مثل مردم عادی به او نگاه می کند اشکال ندارد و احتیاط در این گونه مسائل راه نجات است .
خداون درآیه 31 از سوره مبارکه نور می فرماید: «و قل للمؤمنات یغضضن من ابصارهن و یحفظن فروجهن و...».این نوع نهی از نگاه و دستور به فرو چیدن مطلق چشم نشان می دهد به طور کلی نگاه کردن به هر چیزی – حتی اشیاء - اگر به قصد و همراه ریبه و لذت باشد حرام است .و ممکن است انسان با این عمل از رحمت خدا محروم شود.
رفتار هر انسانى متأثر از ویژگى هاى شخصیتى او است، اگر روح تقوا بر شخصیت فردى حاکم باشد، رفتار او نیز رنگ معنوى اخلاقى دارد و نگاه کردن از این قاعده مستثنا نیست بنابراین کنترل چشم تابعى از روح تقوا است که اگر در آدمى پدیدار شد، به تبع آن کنترل چشم نیز به دنبال آن خواهد آمد. راهى که گناه نکردن را در طول زندگى تضمین کند، براى افراد عادى بشر سهل نیست؛ زیرا انسان موجودى مختار و داراى تمایلات گوناگون است. در عین حال با عزمى آهنین و مبارزه اى دائمى و تدریجى با نفس، مى توان به چنین جایگاه رفیعى دست یافت.
در برخورد و گفت و گو با افراد هم‌جنس باید هنجارهاى شرعى زیر رعایت شود:
1- قصد تلذذ و ریبه در کار نباشد.
2- از گفت و گوهاى تحریک کننده اخلاقى پرهیز شود.
3- از نگاه هاى آلوده خوددارى شود.
شیطان برای گمراه کردن انسان به وسوسه و توجیه رو می‌آورد و برای این که هر کسی را به گناه بکشاند، انواع توجیهات را به انسان القاء می‌کند تا دست از حکم خدا بردارد. دستور خدا روشن است
چند حکم فقهی در این مورد:
الف) نگاه شهوت آلود یا حتی نگاهی که احتمال بدهیم باعث طغیان شهوت و مفسده جنسی باشد به هر زن یا مرد ، مسلمان یا غیر مسلمان ،کودک یا بزرگ، محرم یا نامحرم ، باپوشش یا بدون پوشش مطلقا حرام است.
ب) نگاه بدون ریبه و شهوت جنسی به غیر از صورت و دودست زن نامحرم حرام است.
ج) نگاه بدون ریبه و شهوت جنسی به مواضعی از بدن زنان غیر مسلمان که غالبا نمی پوشانند در صورتی که مستلزم مفسده جنسی نباشد اشکالی ندارد.(توضیح المسائل مراجع)
اما در مورد نگاه به افراد زیبارو هم، فتوای مراجع چنین است:
همه مراجع: این گونه نگاه ها، چون جنبه لذت جنسى دارد، جایز نیست.(مکارم، استفتاءات، ج 1، س 799 ؛ تبریزى، صراطالنجاة، ج 5، س 1274 ؛ دفتر: همه مراجع.).
- براى کنترل گناه چشم و براى مبارزه با هواى نفسانى و درمان آن باید مراحلى را طى کرد:
1. هر روز صبح بعد از نماز با خداى خود شرط کند که هرگز نگاه عمدى به نامحرم نکند و از او در این مسیر استعانت جوید
2. در طول روز کاملًا مراقب خود باشد و هرگاه نفس او را وسوسه کرد بلافاصله با آن برخورد نموده و جلوى تخلفش را بگیرد.
3. شب بعد از نماز چند دقیقه کنش هاى روزانه خود را محاسبه کند و در جدولى موارد تخلف یا اطاعت خود را یادداشت نماید.
4. نسبت به موارد عدم تخلف خداى را سپاس گزارد و در موارد تخلف استغفار و خود را سرزنش کند و تصمیم جدى ترى براى مجاهده با نفس در روز بعد بگیرد.
5. نمازهاى خود را کاملًا با توجه و حضور قلب و دقت کامل بخواند. زیرا نماز بزرگ ترین عامل بازدارنده از کژى هاست و میزان قبولى نماز هر کس متناسب با قوت بازدارندگى آن از فحشاست. بنابراین هر قدر نماز بهتر باشد دیگر اعمال نیز بهتر خواهند بود و هر اندازه نماز از حقیقت اصلى اش دور گردد دیگر کنش ها نیز به ناهنجارى خواهند گرایید.
خداى سبحان در قران کریم مى فرماید: «إِنَّ الصَّلاةَ تَنْهى عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْکَرِ» از آیه فوق استفاده مى شود که نماز انسان را از گناهان زشت باز مى دارد، زیرا اگر نمازگزار به محتوا و حقیقت نماز توجه کند روح تقوا و پرهیزکارى در قلب او پدیدار مى آید و این نیروى تقوا مانع بزرگى از ارتکاب گناهان مى شود. جوانى از انصار پشت سر پیامبر (ص) نماز جماعت به جا مى آورد و مرتکب گناه هم مى شد. درباره او با پیامبر (ص) سخن گفتند، حضرت فرمود:«ان صلاته تنهاه یوماً ما فلم یلبث ان تاب» روزى فرا مى رسد که همین نمازش او را از کار زشت و گناه باز مى دارد آنگاه چیزى نگذشت که چنین شد و توبه کرد.( بحارالانوار، ج 82، ص 198)
با توجه به این نکته باید امید داشت که اگر نماز واقعا با توجه باشد، همین توجه به نماز و دیگر امور دینی، او را از انجام گناه نگاه نیز نجات دهد؛ ولی باید توجه داشت که گاه برعکس اتفاق می افتد و به مرور زمان و با عادت نمودن به گناه، توجه به عبادات کم و حتی به ترک نماز و غیره می انجامد. لذا نباید غرور پیدا نمود که چون من نماز می خوانم پس اهل نجاتم؛ چرا که شاید گناه، انسان را از حقیقت نماز دور و در طی فرایندی او را بی نماز و چه بسا نسبت به اصل اعتقادات نیز بی تفاوت و مُنکر کند.
6. هیچ گاه هیچ گناهى را کوچک نشمرد؛ چه بسا همان یک گناه زمینه انحرافات بیشتر و گناهان دیگری را فراهم می کند که دیگر بازگشت و نجات دشوار و یا ناممکن می شود؛ خصوصا گناهی مثل چشم چرانی و نگاه گناه آلود که باعث فساد اخلاقی و ورود به ناهنجاری های جنسی و نابود کننده می شود. به همین علت در روایات آمده است: «النظر سهم من سهام ابلیس مسموم و کم من نظرة اورثت حسرة طویلة--- نظر دوختن تیرى مسموم از تیرهاى ابلیس است و چه بسا نگاهى که حسرت درازمدتى را (در دل) به ارث بگذارد.»(سفسنة البحار، شیخ عباس قمی، ماده نظر) لذا دقیقا باید مواظب چشم خود بود که مبادا به نامحرم و کلًا هر آنچه که شهوت انگیز است، نگاه شود.
7. هر گاه فکر گناه و وسوسه نگاه کردن به نامحرم به ذهن آمد بلافاصله آن را از لوح ذهن خارج کند و توجه خود را به خدا و امور شریفه مشغول دارد. جدیت و موفقیت در این امر پیروزى بزرگى است و در واقع دفع دشمن شیطان نفس از همان خاکریز اول است. قرآن مجید در وصف پارسایان مى فرماید: « إنَّ الَّذین اتَّقوا إذا مسَّهم طائفٌ من الشَّیطان تذکَّروا فإذا هم مبصرون» پرهیزگاران چون گرفتار وسوسه شیطان شوند هماندم متذکر (یاد خدا) شده وبصیرت یابند».( اعراف:20)
8. مطالعه و تفکر پیرامون عواقب سوء و وخیم گناه. در این رابطه مطالعه کتب پیرامون معاد بسیار نافع و لازم است.